U19 Nhật Bản là ai? Một học viện chống lại một nền bóng đá

Những kỳ vọng phi thực tế đặt lên vai U19 Việt Nam đã chấm dứt sau trận chung kết vừa qua, nhưng thực tế là họ cũng đã chơi hay quá mức những gì chúng ta có thể hy vọng nếu nhìn vào bức tranh toàn cảnh của bóng đá Việt Nam.

Vì thế, khi cánh gà đã khép lại và sân khấu tắt đèn, đừng để họ đối diện với nỗi buồn một mình.

U19 Nhật Bản là ai?

Đó là một chiến thắng sít sao và tương đối vất vả của U19 Nhật Bản, nhưng khoảnh khắc mà Omotehara Genta sút tung lưới U19 Việt Nam cho thấy rằng đẳng cấp chênh lệch trời vực giữa hai đội vẫn tồn tại và thắng lợi này là tất yếu. Vì sao tất yếu ư? Chúng ta hãy nhìn qua đội hình xuất phát của đội U19 Nhật Bản ở trận này, với “xuất thân” và kinh nghiệm của họ:

Thủ môn: Yoshimaru Kenshin: Bắt cho Vissel Kobe (J-League)

Hậu vệ

Uchiyama Uki: trưởng thành từ đội trẻ Consadole Sapporo (J-League 2) và đã được đôn lên đội một
Miura Genta: Chơi cho Shimizu S-Pulse (J-League) và đã đá 1 trận trọn vẹn ở J-League
Oyama Keisuke: Chơi cho Omiya Ardija (J-League)
Kaneko Shota: Chơi cho Shimizu S-Pulse (J-League), đã từng ra mắt J-League vào ngày 30/8 vừa qua, trong trận hòa 2-2 trước Sagan Tosu.

Miura Genta (trái), đã ra mắt J-League trong màu áo Shimizu S-Pulse, chụp ảnh lưu niệm trong chuyến thăm Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam cách đây vài ngày.

Tiền vệ

Matsutomo Masaya: Chơi cho Oita Trinita, ra mắt J-League từ tháng Ba năm ngoái
Daisuke Sakai: Chơi cho U18 Oita Trinita
Daisuke Takagi: Chơi cho Tokyo Verdy (J-League 2), đã chơi 8 trận ở J-League 2, ghi một bàn và kiến tạo một bàn
Ando Akira: Chơi cho Fukushima United (J-League 3), đá 19 trận ở giải hạng Ba Nhật, ghi hai bàn 

Tiền đạo 

Ochi Yamato: Đại học quản lý Sanno
Naoki Ogawa: Đá cho Gamba Osaka (J-League), đã chơi 7 trận ở hạng Ba Nhật cho đội B, và 3 trận ở Cúp QG Nhật Bản.

Cầu thủ vào thay người và ấn định chiến thắng 1-0 cho U19 Nhật Bản, Omotehara Genta, đang chơi cho Ehime FC ở J-League 2, đã ra sân 13 trận, ghi 1 bàn. Chúng ta rút ra được gì từ những thống kê ở trên: Đội hình xuất phát của U19 Nhật Bản trong trận gặp U19 VN có 6 người đang chơi cho các CLB J-League, 2 người đá cho CLB thuộc J-League 2 và 1 người chơi cho 1 đội ở J-League 3 (không biết V-League có bằng J-League 3 không), chỉ có 1 người đến từ đội bóng trường đại học (Ochi Yamato của Đại học quản lý Sanno) và 1 người vẫn đang ở đội U18 (Daisuke Sakai của U18 Gamba Osaka).

Trong đó, có 3 người đã ra mắt J-League, 2 người đã được ra sân tương đối thường xuyên ở J-League 2 và 1 người, theo thống kê, dường như còn là trụ cột của đội ở J-League 3 (Ando Akira của Fushimoto FC). Cầu thủ vào thay người Genta ghi bàn duy nhất cũng đã đá 13 trận ở J-League 2.

Một học viện chống lại một nền bóng đá

Số này tất nhiên được sàng lọc và chinh chiến khắc nghiệt từ môi trường bóng đá học đường của Nhật Bản đầy tính cạnh tranh và tiếp tục sàng lọc ở các lứa U của các CLB chuyên nghiệp Nhật Bản, trước khi thử lửa ở hạng đấu chuyên nghiệp. Đứng sau đội U19 Nhật Bản là cả một nền bóng đá hùng hậu đã phát triển cực kỳ mạnh mẽ trong bốn thập kỷ qua, có nội lực rất mạnh mẽ và đầy chiều sâu.

Đội U19 VN dự giải lần này chỉ có Trần Minh Vương (Hoàng Anh Gia Lai) từng ra sân ở V-League (anh cũng đoạt giải Cầu thủ trẻ xuất sắc nhất V-League 2014), nhưng Vương chỉ là cầu thủ dự bị ở đội U19 VN và trận thua Nhật vừa rồi, anh thậm chí không được ra sân. Các cầu thủ U19 VN, với nòng cốt là học viện HA-GL. JMG, trước khi “xuống núi” cách đây một năm chỉ quanh quẩn trong khuôn viên của học viện và thậm chí còn chưa từng thử lửa ở một môi trường thật sự có tính cạnh tranh.

Trên băng ghế HLV, nếu ông Guillaume Graechen vốn chỉ là một “thày giáo” đào tạo trẻ chưa biết bóng đá chuyên nghiệp là gì, thì phía bên kia, ông Masakazu Suzuki, hơn Graechen gần… 20 tuổi, đã có 14 năm là HLV chuyên nghiệp cùng CLB Jubilo Iwata. Ông Suzuki thậm chí hai lần được bầu chọn là HLV xuất sắc nhất J-League, liên tiếp vào các năm 2001 và 2002.

Tức đó là trận đấu giữa một đội bóng được xây dựng để chiến thắng và một tập thể vốn “học gạo” và cực kỳ non nớt, giữa một đội tuyển trẻ chất lượng của nền bóng đá hùng mạnh và một học viện tốt của một nền bóng đá yếu kém. Lợi thế duy nhất của chúng ta là sân nhà.

Thế nên, thất bại thậm chí là điều hiển nhiên. Nhưng điều bất ngờ nhất là cách chúng ta thất bại: Khi nhìn các cầu thủ trẻ Nhật chạy ra đường piste và ăn mừng với cả băng ghế dự bị sau bàn mở tỉ số, chúng ta hiểu rằng họ cũng cảm nhận được đây là một chiến thắng trầy vi tróc vẩy đến thế nào.

U19 Việt Nam đã không thể thắng U19 Nhật Bản, nhưng các em đã chiến thắng chính mình đầy thuyết phục.

U19 Việt Nam đã chơi ngang ngửa và buộc đối thủ phải tôn trọng mình, từ trận đấu ở vòng bảng cho đến trận chung kết vừa qua. Các cầu thủ trẻ Nhật đã chơi chặt chẽ, kỷ luật thực sự và coi trận đấu là một ván cờ sẽ được giải quyết bằng tình huống, hơn là sự vượt trội về thế trận.

Tức là các cầu thủ trẻ Việt Nam đã chơi bóng vượt quá cả những gì nền bóng đá này có thể cung cấp cho họ, và không biến mình thành tấm thảm lót đường cho một tập thể rõ ràng là hùng mạnh hơn họ nhiều lần. Khoảnh khắc mà Genta sút tung lưới U19 Việt Nam là phút mà đẳng cấp đã lóe lên, nhưng trước đó là khoảng thời gian mà U19 Việt Nam đã thực sự vượt qua chính mình và thậm chí là hạn chế của cả nền bóng đá này.

Tương lai màu gì?

Cho dù là màu gì đi chăng nữa, thì đội U19 này vẫn xứng đáng nhận được những lời khen và khiến cả nền bóng đá này thực sự phải suy nghĩ, thậm chí cảm ơn họ, vì đã đơn độc tìm lại niềm vui trong trái tim các CĐV bóng đá Việt Nam, bằng một thứ bóng đá đẹp và tử tế. 

Lứa cầu thủ này sẽ phải đối mặt với một tương lai khó khăn, khi rời học viện và phải đấu tranh trong một môi trường bóng đá đã hủy hoại nhiều tài năng của bóng đá Việt Nam, nhưng những gì họ mang lại một năm qua cho thấy rằng bóng đá Việt Nam không hoàn toàn tuyệt vọng, chỉ cần một hướng đi đúng và sự đồng tâm nhất trí. Một sản phẩm cá biệt của một lò đào tạo đã có thể gây tiếng vang và thậm chí định hình lại một “thương hiệu” cho bóng đá Việt Nam rõ ràng là một bài học lớn và khiến những người làm bóng đá phải trăn trở.

Trong cuộc trăn trở ấy, chắc chắn sẽ không có những tranh cãi núp bóng sự nghiêm khắc chỉ để thỏa mãn cái tôi, những lạc quan tếu và những toan tính ích kỷ. Hãy trả bóng đá về đúng với những giá trị nguyên thủy của nó và thực sự đồng lòng, như cái cách các cầu thủ U19 đã chơi bóng và vượt qua cả những đánh giá thị phi khắc nghiệt, để giúp bóng đá Việt Nam làm sống lại cảm xúc trong lòng người hâm mộ và mở ra những hy vọng cho tương lai.

Còn hôm nay, hãy vỗ vai và động viên các em, không thể chỉ là những người khi vui thì vỗ tay vào. Nỗi buồn thất bại của những người đã cố gắng hết mình và nhận được sự tôn trọng của đối phương luôn là nỗi buồn đáng chia sẻ nhất.

Bầu Đức: 'Lứa U19 hiện nay chưa phải hay nhất của HAGL JMG' 

.

Mở đầu cuộc trò chuyện (bắt đầu lúc 22h ngày 12/9), bầu Đức cho biết ông vừa từ Myanmar về đến Hà Nội để kịp xem trận chung kết. Hôm diễn ra trận bán kết, bầu Đức đang ở Myanmar nên không xem được.
Vậy mà ông cười tủm tỉm cho biết có người tung bài viết nói rằng ông ngất ngây với bốn bàn thắng vào lưới Myanmar, cho rằng đó không phải là “tác phẩm” như ông Nguyễn Văn Vinh nhận xét mà là “siêu phẩm”!
- Ông có cảm thấy khó khăn, vất vả trong việc giáo dục, uốn nắn cầu thủ khi dư luận bốc các em lên mây xanh?
- Nói thật, tôi quá quen chuyện thị phi của dư luận. Chuyện của đội U19 thì ăn nhằm gì so với chuyện của tôi trên thương trường, khi thì bị bốc lên mây xanh, lúc bị dìm xuống tận bùn.
Hay với đội U19 trước khi được khen ngợi tưng bừng như hôm nay, tôi cũng bị chê đủ điều khi mới thành lập học viện, ví dụ chuyện các em tập đá bóng với đôi chân trần thì đã bị chê rằng đó là cách đào tạo phản khoa học.
Vì vậy, cách ứng xử của tôi là dư luận có quyền tự do ngôn luận, còn các cầu thủ cứ phát triển một cách tự nhiên, đi đúng quỹ đạo. Điều quan trọng là tôi và các HLV luôn kiểm soát được các em.
Tóm lại, việc ai người nấy làm. Nhân đây tôi cũng xin thông tin đến người hâm mộ rằng lứa U19 này chưa phải là lứa cầu thủ xuất sắc nhất đâu.
Còn rất nhiều tài năng trẻ đầy hứa hẹn đang tập luyện ở khóa 2, khóa 3. Họ sẽ vượt trội lứa đàn anh U19 hiện nay. Mọi người chờ vài năm nữa xem tôi nói đúng không.
- Ông đã và sẽ làm những gì để uốn nắn cầu thủ trẻ của mình nhằm giúp các em không mắc bệnh ngôi sao khi nghe những lời khen ngợi, hoặc tự ti nếu chẳng may thất bại?
- Đến giờ này đã có phóng viên nào phỏng vấn hay khai thác được thông tin gì từ cầu thủ học viện chưa? Hoàn toàn chưa bởi tôi đâu cho phép em nào phát biểu với báo chí.
Trước mọi lời bình phẩm, các em chỉ cười và không bình luận gì khi họ được nhắc đến trên báo chí. Hơn chục năm làm bóng đá, tôi có quá thừa những bài học xương máu vì thói ngôi sao, luôn đòi hỏi quyền lợi từ cầu thủ.
Do vậy tôi dám khẳng định cầu thủ xuất thân từ học viện sẽ không bao giờ mắc bệnh ngôi sao, kể cả khi được bơm thổi lên tận mây xanh.

Bầu Đức bật mí lứa cầu thủ tiếp theo của Học viện HAGL Arsenal JMG có nhiều tài năng xuất sắc hơn lứa Công Phượng, Tuấn Anh... Ảnh: Tùng Lê.

Tôi từng nhiều lần kể cho cầu thủ U19 nghe về những chuyện chê khen nhằm vào tôi trên thương trường để giúp các em không ngỡ ngàng, biết rõ đâu là sự đố kỵ hoặc được tâng bốc quá trớn.
Tôi tin với những gì mình và các HLV của học viện đang làm sẽ giúp các cầu thủ trẻ đủ sức đề kháng.
- Liệu các em có cần một bác sĩ tâm lý bên cạnh để trò chuyện, tâm tình, giải tỏa những vướng mắc phát sinh ở lứa tuổi mới lớn?
- Có bác sĩ tâm lý cũng tốt nhưng ở học viện thì chưa cần. Đơn giản chỉ vì tôi đang có một bác sĩ làm rất tốt công tác tâm lý cho cầu thủ là HLV Guillaume Graechen.
Không ai thấu hiểu tâm tư tình cảm, những thay đổi tâm sinh lý bằng người thầy ngày đêm kề cận bên mình từ năm họ mới 11, 12 tuổi.
Một cầu thủ có ăn có học, có ngoại ngữ, được giáo dục tốt chắc chắn phải hơn một đồng nghiệp có xuất phát điểm thấp hơn mình.
Học viện và cá nhân tôi có mối quan hệ rất tốt với gia đình các em nên tôi tin rằng các em thừa biết đâu là điều hay lẽ phải để hành xử cho đúng.
- Nếu có một lời với mọi người về tình cảm dành cho U19 VN thì ông sẽ nói gì?
- Về mặt tình cảm, tôi mong báo chí và người hâm mộ hãy luôn động viên, sát cánh ủng hộ đội U19 nhưng bằng lời lẽ xây dựng, chân tình, đừng quá bốc đồng khi chiến thắng hay mạt sát thậm tệ lúc các em bại trận.
Ngoài ra, tôi cũng có một lời đề nghị nho nhỏ với một số chuyên gia bóng đá, đó là hãy yên lặng đôi ba năm để cho tôi, cho VFF và cho các CLB làm tròn công việc xây dựng, đào tạo trẻ rồi hãy phê phán cũng chưa muộn.
Sở dĩ tôi có đề nghị như thế là bởi vừa qua có một vài chuyên gia soi dữ quá, nói nặng lời quá, mà không nghĩ rằng các cháu chưa kịp ra trường, có nhiều điều phải học hỏi.
Nếu thật tâm yêu nước, yêu bóng đá VN thì hãy góp ý một cách chân thành chứ đừng dùng hình ảnh một thời vàng son của mình để chỉ trích, phê phán các cháu.
Tôi rất xin lỗi nếu lời của tôi gây tự ái, nhưng tôi thật lòng đề nghị như vậy, vì đó là cách đóng góp thiết thực nhất cho bóng đá VN.
* Vừa rồi có thông tin một vài CLB châu Âu nổi tiếng đặt vấn đề chuyển nhượng vài cầu thủ xuất sắc của lứa U19 hiện nay?
- Chúng tôi nhận được nhiều lời đề nghị của các nhà môi giới đến từ Anh, Nhật Bản, Hàn Quốc đối với lứa cầu thủ U19 này.
Họ đề nghị được tới Pleiku vào tháng 10 tới để xem giò xem cẳng cầu thủ. Tôi rất vui, nhưng sau khi suy đi tính lại thì từ chối bởi không muốn một tập thể đang gắn kết với nhau bị xé lẻ ra.
Ước mơ cháy bỏng của tôi là lứa cầu thủ này phải làm nên chuyện - đoạt HCV SEA Games, rồi sau đó muốn tung cánh đi đâu cũng được.

HLV Miura không “đụng” đến U19 VN

Vừa qua, nhiều tờ báo mạng tung tin HLV trưởng đội tuyển VN Miura cho biết sẽ gọi một số cầu thủ xuất sắc của U19 để bổ sung cho đội tuyển. Tuy nhiên, đây là chuyện không có thật.
Ông Miura lập luận: “Các em còn quá trẻ, hãy để các em chơi bóng và có thêm thời gian để trưởng thành...”.
HLV Miura có nhiều cuộc trò chuyện riêng cùng ban huấn luyện U19 và HLV Guillaume Graechen. HLV trưởng đội tuyển VN đã thỏa thuận rằng trước mắt ông sẽ không gọi bất kỳ cầu thủ nào của U19 VN lên chơi ở U23 hay đội tuyển VN tại AFF Suzuki Cup 2014.
Ông Đoàn Nguyên Đức đã xác nhận thông tin này và nhấn mạnh: “Đây mới chỉ là vài bước khởi đầu của lứa cầu thủ U19 VN. Họ còn quá trẻ, còn nhiều khiếm khuyết và rất cần thêm thời gian để lớn hơn về mọi mặt. Theo tôi, không nên đưa các em lên tuyển sớm. Là ông bầu của đội U19, tôi hoàn toàn phản bác điều ấy. Và tôi cũng thật sự ngỡ ngàng khi có nhiều thông tin nói rằng HLV Miura sẽ gọi người này, người kia của U19 lên đá ở đội tuyển VN...”.

U19 Việt Nam là báu vật quốc gia 

Sau những màn thể hiện xuất sắc trong 2 năm qua, U19 Việt Nam xứng đáng được xem là một hiện tượng đặc biệt của thể thao nước nhà.

Hình ảnh U19 Việt Nam sáng lung linh bởi tài đức vẹn toàn.

Trưởng đoàn bóng đá HAGL, ông Nguyễn Tấn Anh tâm sự: “Làm việc với các cầu thủ trẻ bao giờ cũng thú vị, làm việc với các cầu thủ của Học viện HAGL Arsenal JMG thì sự thú vị còn tăng lên gấp đôi. Là người đã có nhiều năm gắn bó với các em, tôi cảm nhận được sự cuốn hút và sức lan tỏa từ chính con người thật, việc thật của các cầu thủ trẻ.
Sau những câu trả lời báo chí thông minh của Công Phượng, cách ứng xử điềm đạm của Xuân Trường hay tác phong chuyên nghiệp của Tuấn Anh, nhiều người nói rằng HAGL Arsenal JMG đã dạy cầu thủ của mình phải biết PR hình ảnh trước báo chí. Nhưng tôi xin khẳng định rằng không hề có chuyện đó".

Ông Nguyễn Tấn Anh: "HAGL không dạy các em PR hình ảnh trước truyền thông". Ảnh: Tuổi trẻ

"Các em suy nghĩ thế nào, phát ngôn ra sao và hành động đều xuất phát từ trình độ nhận thức và phông văn hóa của chính họ. Cũng giống như cách các cầu thủ thể hiện trên sân cỏ thôi, họ đã chơi rất nhiều trận đấu hay, đẹp mắt nên mới chinh phục được tình cảm lớn đến vậy từ người hâm mộ”.
HLV Vương Tiến Dũng, bằng góc nhìn của một người làm công tác huấn luyện, đưa ra phân tích: “Tại sao trên thế giới người ta lại tổ chức World Cup 4 năm một lần? Theo tôi, đấy là chu kỳ phát triển để tạo ra một lứa cầu thủ mới dần thay thế cho lứa cầu thủ cũ. Nói như vậy để thấy rằng kể từ lứa cầu thủ U16 đánh bại Trung Quốc năm 2000, phải mất tới 13, 14 năm chúng ta mới lại có một lứa cầu thủ trẻ tài năng đến vậy".

HLV Vương Tiến Dũng: "U19 Việt Nam sẽ đại diện cho hình ảnh của bóng đá nước nhà".

"Như thế là chậm, nhưng tất nhiên có còn hơn không. Xem các cháu U19 Việt Nam thi đấu, tôi đã bị thuyết phục hoàn toàn và tin tưởng rằng nếu giữ được đà tiến bộ này, họ sẽ là đại diện xuất sắc cho hình ảnh của bóng đá Việt Nam một vài năm tới”.
Chia sẻ với quan điểm của HLV Vương Tiến Dũng, nhà báo Vũ Công Lập đánh giá thế hệ U19 Việt Nam hiện tại với nòng cốt là các cầu thủ Học viện HAGL Arsenal JMG là những mầm non ưu tú, hội tụ mọi tố chất cần thiết để phát triển thành những thân cây khỏe mạnh, tốt tươi.
Chuyên gia bình luận bóng đá được nhiều người yêu mến chia sẻ suy nghĩ của ông: “Không nên nhìn vào một, hai trận thắng để lạc quan thái quá, nhưng cũng không nên chỉ vì một vài trận thua để bi quan quá đà, xu hướng nào cũng nguy hiểm với các cầu thủ xét về bản chất vẫn còn đang tuổi ăn, tuổi học".

Nhà báo Vũ Công Lập: "Đào tạo ra đã khó, giúp các cầu thủ tiếp tục phát triển còn khó khăn hơn nhiều lần"

"Sau những gì đã thể hiện, phải khẳng định rằng họ có đầy đủ tố chất để vươn tới đẳng cấp cao, thậm chí là cao nhất so với nhiều thế hệ cầu thủ Việt Nam trước đây. Tuy thế, để đạt được điều đó, vấn đề mấu chốt với lứa cầu thủ U19 này là họ đã chuẩn bị kết thúc giai đoạn phát triển trong vườn ươm và sắp được mang ra thực địa.
Theo tôi, việc làm thế nào để tạo ra một môi trường tích cực giúp các cầu thủ trẻ tài năng tiếp tục tiến bộ thậm chí còn khó khăn hơn nhiều lần so với bao công sức để nhào nặn nên Công Phượng, Tuấn Anh hay Đông Triều”. 
HLV Graechen, người trực tiếp dạy dỗ và dìu dắt lứa cầu thủ khóa 1 của Học viện HAGL Arsenal JMG suốt 7 năm qua bày tỏ quan điểm của ông: “Tôi không hề muốn lứa cầu thủ này bị xé lẻ. Vì làm như thế sẽ khiến họ đánh mất môi trường phát triển quen thuộc của mình và không còn duy trì được bản sắc trong lối chơi”.

HLV Graechen: "Tôi không muốn lứa cầu thủ này bị xé lẻ".

Tất cả cùng có chung nhận định lứa cầu thủ này giống như những viên ngọc thô của bóng đá Việt Nam cả về tài và đức. Nên cần phải có biện pháp giữ gìn cẩn thận song song với việc mài giũa để các em tiếp tục vươn lên những tầm cao mới trong tương lai.